پیشگیری از آلزایمر:
آلزایمر یک بیماری مغزی چند عاملی است که یکی از عوامل ایجاد کننده آن مسئله ارث و ژنتیک است. عامل ژنتیک می‌تواند به 2 صورت بروز کند، اولین شکل آن، شکل اجتناب ناپذیر (غیر قابل پیشگیری) است که حدود 10 درصد از موارد آلزایمر را تشکیل می‌دهد. این نوع آلزایمر قابل کنترل و پیشگیری نیست و پس از بروز، روند خود را دنبال می‌کند. اما برای 90 درصد دیگر از موارد آلزایمر، ژنتیک فقط یکی از عوامل ایجاد آن‌ها به شمار می‌آید. در این مقاله قصد داریم به بررسی آلزایمر و نقش ذخیره شناختی در پیشگیری از آن بپردازیم.
پیشگیری از آلزایمر با تقویت ذخیره شناختی
پزشکان تا جایی که می توان از درمان های غیر دارویی استفاده کرد، از دارو استفاده نمی کنند. توانبخشی و توانمند سازی شناختی، تقویت حافظه ، توجه و تمرکز از جمله شیوه هایی است که پزشکان برای پیشگیری از آلزایمر انجام می دهند.
آلزایمر مسئله ای است که یک شبه اتفاق نمی افتد و دارای یک فرایند تدریجی است، همه ما وقتی سنمان بالا می رود توان و عملکردهای شناختی مان کاهش پیدا می کند. منظور از عملکردهای شناختی، قضاوت، تفکر، توجه، تصمیم گیری، سرعت انتقال اطلاعات، کلام و مهمتر از همه حافظه است. بعضی ها به این افت عملکرد که با افزایش سن همراه است، پیری طبیعی می گویند. حدود 15 تا 20 درصد از افراد جامعه وقتی از سن 65 سالگی عبور می کنند این تغییرات سرعت بیشتری پیدا می کند به صورتی که خود شخص هم متوجه این تغییرات می شود اما این افت عملکرد در زندگی روزمره او تاثیر زیادی نمی گذارد که اصطلاحا به این سیر آسیب خفیف شناختی می گویند. افرادی که دچار آسیب خفیف شناختی می شوند امکان دارد در آینده دچار آلزایمر هم بشوند.
پزشکان از اصطلاحی به نام ذخیره شناختی برای مغز استفاده می کنند. ذخیره شناختی نیرویی است که به ما کمک می کند کم تر به سمت آسیب خفیف شناختی یا آلزایمر پیش برویم. این ذخیره شناختی دارای چند بعد است که مهم ترین آن ها فعالیت های روزمره زندگی است. این فعالیت های روزمره گاهی ساده هستند مثل حمام رفتن، غذا خوردن، راه رفتن، دستشویی رفتن. اما گاهی این فعالیت ها حالت پیچیده تری به خود می گیرند که به آن اصطلاحا «فعالیت های زندگی با ابزار» می گویند مثل با تلفن صحبت کردن، خرید کردن، آشپزی کردن، پرداخت کردن قبض و … . پس هر چه قدر که ما بیشتر درگیر این کارها باشیم و هر چقدر فعالیت های روزمره بیشتری داشته باشیم به طور بدیهی احتمال پیش رفتمان به سمت آلزایمر کمتر می شود.
همچنین بخوانید:
- عوارض و خطرات “نیستاتین”
- چربی سوزی و خوش اندامی با 14 ماده غذایی
- بررسی رایگان وضعیت ژنتیکی معلولان کشور
ذخیره شناختی
بعد دیگر ذخیره شناختی بعد اطلاعات و مهارت ها است، مثلا هر چه سطح تحصیلات یا مهارت ها (مثل مکانیکی) بیشتر باشد فاصله از آلزایمر یک قدم بیشتر می شود. دو مورد از توصیه های ویژه پزشکان در این زمینه، مسئله زبان آموزی و کامپیوتر است، مشخص شده کسانی که دو زبانه هستند کمتر به آلزایمر مبتلا می شوند و همچنین یادگیری کار با رایانه نیز در این زمینه نقش موثری دارد. همچنین سرگرمی ها نیز در رشد این ذخیره شناختی تاثیر گذارند مانند سینما رفتن، شطرنج بازی کردن و …. فعالیت های اجتماعی مثل دید و بازدید، پارک رفتن و … باعث رشد ذخیره شناختی می شود. در واقع مغز مانند کارخانه ای است که اگر از آن کار نکشیم ابزار آن زنگ زده و خراب می شوند.
الگوی زندگی نقش زیادی در پیشگیری یا تشدید آلزایمر دارد. الگوی زندگی شامل خواب، استراحت کافی، تغذیه، آرامش بخشی، ورزش و فعالیت های فیزیکی است. تغذیه درست یعنی رساندن مایعات، پروتئین و مواد قندی کافی به بدن. مصرف امگا 3 و غذاهایی که حاوی امگا 6 و امگا 9 هستند نیز نقش زیادی در پیشگیری از آلزایمر دارند.
آیا آلزایمر درمان دارد؟
اگر فردی دچار آلزایمر شده باشد نمی توان آن را درمان کرد اما همانطور که پیشتر گفته شده می توان در مراحل اولیه که همان آسیب خفیف شناختی است از بروز آلزایمر پیشگیری کرد. پیشگیری از آلزایمر به 2 صورت انجام می شود:
یکی افزایش ذخیره شناختی که در این مقاله از مجله پزشکی آسان طب به آن اشاره شد و راه دیگر توانمند سازی و توانبخشی شناختی است که توسط یکسری تمرینات ساده که معمولا توسط پزشک تجویز می گردد انجام می شود.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.